76-бап. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсаттардыѕ
ќолданылу мерзiмдерi

Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсаттар ќолданыстаєы рўќсатта кґрсетiлген, ќолданылатын технологиялар мен табиєат пайдалану шарттары ґзгергенге дейiн, бiраќ:
1) табиєат пайдаланушылар їшiн I санаттаєы объектiге їш жылдан аспайтын;
2) табиєат пайдаланушылар їшiн II, III жјне IV санаттаєы объектiлерге бес жылдан аспайтын мерзiмге берiледi.

77-бап. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсат беруден бас
тарту, оны тоќтата тўру жјне жою

1. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсат беретiн органдар мынадай жаєдайларда:
1) рўќсат алу їшiн табыс етiлген материалдар толыќ емес жјне дўрыс емес болєанда;
2) сўратылєан табиєат пайдалану шарттары осы Кодекстiѕ 73-бабында кґрсетiлген талаптарєа сјйкес келмегенде, рўќсат беруден бас тартуы мїмкiн.
2. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсат берген орган мынадай жаєдайларда:
1) табиєат пайдаланушылардыѕ дўрыс емес деректердi табыс ету фактiлерi, оныѕ iшiнде ќоршаєан ортаєа эмиссиялар нормативтерiн есептеуге байланысты ќателiктер аныќталєанда;
2) табиєат пайдаланушылар рўќсатта кґрсетiлген табиєат пайдалану шарттарын, Ќазаќстан Республикасыныѕ экологиялыќ заѕнамасында белгiленген экологиялыќ талаптар мен нормаларды бўзєанда, рўќсаттыѕ ќолданылуын їш айєа дейiнгi мерзiмге тоќтата тўруы мїмкiн.
3. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты берген органдар мынадай жаєдайларда:
1) табиєат пайдаланушылар рўќсатта кґрсетiлген табиєат пайдалану шарттарын, Ќазаќстан Республикасыныѕ экологиялыќ заѕнамасында белгiленген экологиялыќ талаптар мен нормаларды ўдайы (рўќсаттыѕ ќолданылу мерзiмi iшiнде 3 реттен астам) бўзєанда;
2) рўќсаттыѕ ќолданылуы тоќтатыла тўруєа ќатысты жолсыздыќтар белгiленген мерзiмде жойылмаєанда;
3) ќоршаєан ортаєа елеулi залал келтiрiлгенде жјне халыќтыѕ ґмiрi мен денсаулыєыныѕ ќауiпсiздiгiне ќатер тґнгенде;
4) ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа жаѕа рўќсат ресiмделiп, берiлгеннен кейiн рўќсатты жоюы мїмкiн.
4. Рўќсат беретін органныѕ рўќсатты тоќтата тўруы немесе жоюы осы баптыѕ 2 жјне 3-тармаќтарында кґрсетілген жаєдайлар туындаєан кезден бастап бір ай мерзім ішінде табиєат пайдаланушыєа ќабылданєан шешімніѕ себептері жјне (немесе) оларды жою мерзімдері туралы жазбаша тїрде хабарлама беру арќылы жїзеге асырылады. Хабарламаны алу арнайы табиєат пайдалану ќўќыєын жїзеге асыруды тоќтатуєа јкеп соєады.
Ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкілетті орган осы баптыѕ 7 жјне 8-тармаќтарында кґрсетілген жаєдайлар аныќталєан кезден бастап бір ай мерзім ішінде жергілікті атќарушы органдар берген ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты табиєат пайдаланушыєа жјне жергілікті атќарушы органєа ќабылданєан шешімніѕ себептері жјне (немесе) оларды жою мерзімдері туралы жазбаша тїрде хабарлама беру арќылы тоќтата тўрады жјне жояды.
5. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсат жаѕа рўќсат берiлген кїннен бастап жойылады.
6. Табиєат пайдаланушы хабарламада кґрсетiлген жолсыздыќтарды жойєан жаєдайда рўќсаттыѕ ќолданылуын тоќтата тўру жґнiнде шешім ќабылдаєан органныѕ жазбаша растауы негiзiнде рўќсаттыѕ ќолданылуы жаѕєыртылады.
7. Ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкілетті орган ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа жергілікті атќарушы органдар берген рўќсаттыѕ ќолданысын:
1) жергілікті атќарушы органдар ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты Ќазаќстан Республикасыныѕ экологиялыќ заѕнамасын бўза отырып берген;
2) жергілікті атќарушы органдар ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты тоќтата тўру жґнінде белгіленген тјртіппен шаралар ќолданбаєан жаєдайларда тоќтата тўрады.
8. Ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкілетті орган ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа жергілікті атќарушы органдар берген рўќсаттыѕ ќолданысын жергілікті атќарушы органдар ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты белгіленген тјртіппен жою жґнінде шаралар ќолданбаєан жаєдайда жояды.
9. Осы баптыѕ 7 жјне 8-тармаќтарында кґрсетілген ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсаттыѕ ќолданысын тоќтата тўру жјне жою осы бапта кґзделген тјртіппен, рўќсаттыѕ ќолданысымен шектелген мерзімдерде жїзеге асырылады.
10. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсат беруден бас тартуєа байланысты даулар мен келіспеушіліктер Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгіленген тјртіппен ќаралады.
Ескерту. 77-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2008.12.04 N 97-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.

78-бап. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты ќайта
ресiмдеу тјртiбi

1. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсатты ќайта ресімдеу табиєат пайдаланушы атауын немесе ўйымдастыру-ќўќыќтыќ нысанын ґзгерткен, ќайта ўйымдастырылєан жаєдайда жјне ќоршаєан ортаєа ауыртпалыќты арттыруєа јкеп соќпайтын ґзге де жаєдайларда жїзеге асырылады.
2. Рўќсатты ќайта ресімдеу мына ќўжаттар болєан кезде жїзеге асырылады:
1) рўќсатты ќайта ресімдеуге ґтінім;
2) заѕды тўлєаны тіркеу (ќайта тіркеу) туралы кујлік;
3) салыќ тґлеушініѕ кујлігі;
4) статистикалыќ карточка.
Ескерту. 78-бап жаѕа редакцияда - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2008.12.04 N 97-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.

79-бап. Кешендi экологиялыќ рўќсат

1. Кешендi экологиялыќ рўќсат табиєат пайдаланушыныѕ еѕ озыќ ќолжетiмдi технологияларды енгiзу жјне Ќазаќстан Республикасыныѕ экологиялыќ заѕнамасында белгiленген эмиссиялардыѕ техникалыќ їлес нормативтерiн саќтау шартымен ќоршаєан ортаєа эмиссияларды жїзеге асыру ќўќыєын кујландыратын бiртўтас ќўжат болып табылады.
Кешенді экологиялыќ рўќсаттарды ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкілетті орган береді.
2. Ґнеркјсiптiѕ жекелеген процестерi мен салалары їшiн еѕ озыќ ќолжетiмдi технологиялар тiзбелерiн ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган мїдделi орталыќ атќарушы органдардыѕ, басќа да заѕды тўлєалардыѕ ќатысуымен јзiрлейдi жјне оларды Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкiметi бекiтедi.
3. Ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсаттардыѕ орнына кешендi экологиялыќ рўќсаттар алынуы мїмкiн ґнеркјсiп объектiлерi типтерiнiѕ тiзбесiн жјне оларды беру тјртiбiн Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкiметi белгiлейдi.
4. Кешендi экологиялыќ рўќсат осы Кодекстiѕ 70-бабында кґрсетiлген аќпаратпен ќатар мыналарды:
1) шикiзат пен энергияны їнемдi пайдалану шарттарын;
2) ќалдыќтарды басќару жїйесiн;
3) ќоршаєан ортаєа ќауiп тґндiретiн жаєдайларда объектiнi пайдалану жґнiндегi iс-јрекеттер мен шараларды;
4) еѕ озыќ ќолжетiмдi технологияларды енгiзу мерзiмдерi мен шарттарын ќамтуєа тиiс.
5. Кешендi экологиялыќ рўќсат осы рўќсатта кґрсетiлген ќолданылатын технологиялар мен табиєат пайдалану жаєдайлары ґзгерген кезге дейiн ќолданылады.
Ескерту. 79-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2008.12.04 N 97-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.

9-тарау. ЭКОЛОГИЯЛЫЌ АУДИТ

80-бап. Экологиялыќ аудит

1. Экологиялыќ аудитормен немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйыммен экологиялыќ аудит жїргiзуге шарт жасасќан жеке немесе заѕды тўлєа аудиттелетiн субъект болып табылады.
2. Экологиялыќ аудит аудиттелетiн субъектiлердiѕ ќоршаєан ортаєа јсер ету туралы есептiлiгiне талдау жасау жолымен жїргiзiледi.
3. Экологиялыќ аудиттi жїргiзу кезiнде:
1) ќоршаєан ортаєа јсер туралы ўсынылєан есептiлiктiѕ дўрыстыєын тексеру;
2) ґндiрiстiк-технологиялыќ процестiѕ экологиялыќ талаптарєа сјйкес келуiн баєалау;
3) ґндiрiстiк мониторинг пен баќылау жїйесiнiѕ экологиялыќ талаптарєа сјйкес келуiн баєалау;
4) ќызметкерлердiѕ бiлiктiлiк деѕгейiн баєалау маќсатында арнайы зерттеулер мен ґлшемдер жасалуы мїмкiн.
4. Экологиялыќ аудиторлар, экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдар жјне аудиттелетiн субъектiлер арасындаєы ќарым-ќатынастар Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтыќ заѕнамасына сјйкес экологиялыќ аудит жїргізуге арналєан шарттыѕ негiзiнде туындайды.

81-бап. Экологиялыќ аудит тїрлерi жјне оны жїргiзу їшiн
негiздер

1. Мiндеттi аудит жјне бастамашылыќ аудит экологиялыќ аудиттiѕ тїрлерi болып табылады.
2. Жеке жјне заѕды тўлєаларєа ќатысты мiндеттi экологиялыќ аудит жїргiзуге:
1) жеке жјне заѕды тўлєалардыѕ шаруашылыќ жјне ґзге де ќызметiнен ќоршаєан ортаєа келтiрiлген, ќўжат бойынша расталєан елеулi залал;
2) шаруашылыќ жјне ґзге де ќызметтiѕ экологиялыќ ќауiптi тїрлерiн жїзеге асыратын табиєат пайдаланушыны заѕды тўлєаны ќосу, бґлу жјне бґлiп шыєару тїрiнде ќайта ўйымдастыру;
3) шаруашылыќ жјне ґзге де ќызметтiѕ экологиялыќ ќауiптi тїрлерiн жїзеге асыратын табиєат пайдаланушы - заѕды тўлєалардыѕ банкроттыќќа ўшырауы негiз болып табылады.
3. Бастамашылыќ экологиялыќ аудит бастамашыныѕ жјне экологиялыќ аудитордыѕ немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ арасындаєы экологиялыќ аудиттi жїргiзуге арналєан шартта кґзделген экологиялыќ аудиттiѕ наќты мiндеттерi, мерзiмдерi мен кґлемi ескерiле отырып, аудиттелетiн субъектiнiѕ не оєан ќатысушыныѕ бастамасы бойынша жїргiзiледi.
4. Мїдделi жеке жјне (немесе) заѕды тўлєалар, саќтандыру ўйымдары, инвесторлар, ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган жјне ґзге де мемлекеттiк органдар экологиялыќ аудитке тапсырыс берушiлер болуы мїмкiн.

82-бап. Экологиялыќ аудиттi жїргiзу

1. Экологиялыќ аудит экологиялыќ аудиттi жїргiзу жоспарына сјйкес жїргiзiледi, оны экологиялыќ аудитор осы баптыѕ 2-тармаєыныѕ талаптарын ескере отырып жасайды жјне ол тапсырыс берушiмен жјне аудиттелетiн субъектiмен келiсiледi. Экологиялыќ аудит жїргiзудi жоспарлау кезiнде тараптар экологиялыќ аудиторлар палатасы бекiткен, ўсынымдыќ сипатта болатын экологиялыќ аудиттi жїргiзу жоспарыныѕ їлгiлiк нысанын басшылыќќа алады.
2. Экологиялыќ аудиттi жїргiзудiѕ сатылары мыналар:
1) аудиттелетiн субъектiмен алдын ала танысу;
2) аудит жїргiзу жоспарын јзiрлеу;
3) ќажеттi аќпаратты жинау жјне жїйелеу;
4) аудиттелетiн субъектiнi ќарап тексеру жјне оныѕ ќызметкерлерiне сауал жїргiзу;
5) арнайы зерттеулер кґлемiн айќындау;
6) арнайы зерттеулер жїргiзу;
7) экологиялыќ тјуекелдердi айќындау;
8) экологиялыќ ќауiпсiздiк деѕгейiн арттыру жґнiнде ўсыныстар јзiрлеу;
9) экологиялыќ аудиторлыќ есеп жасау болып табылады.
3. Экологиялыќ аудит жїргiзудiѕ жоспарын јзiрлеу їшiн экологиялыќ аудитор аудиттелетiн субъектiнiѕ ерекшелiктерiмен алдын ала танысады.
4. Ќажеттi аќпаратты жинау мен жїйелеу аудиттелетiн субъектiде жјне ґзге де ўйымдарда жїргiзiледi. Аќпарат ќўрамына:
1) ќоршаєан ортаны ќорєау мјселелерi жґнiндегi нормативтiк ќўќыќтыќ актiлердiѕ аудиттелетiн субъектiнiѕ ќызметiне ќатысты талаптары;
2) аудиттелетiн субъект орналасќан ауданныѕ картасы жјне карта-схемасы;
3) егер бар болса, аэрофотосуреттердiѕ нјтижелерi;
4) аудиттелетiн субъектiнi басќарудыѕ јкiмшiлiк ќўрылымы;
5) егер бар болса, аудиттелетiн субъектiдегi ќоршаєан ортаны ќорєау ќызметi туралы ереже;
6) экологиялыќ рўќсат;
7) аудиттелетiн субъектiнiѕ ќоршаєан ортаны ќорєау бойынша соѕєы бес жылдаєы есебi;
8) ґндiрiстiк экологиялыќ баќылауды жїргiзу жґнiндегi есептiлiк;
9) ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi органныѕ соѕєы їш жылда тексерулер жїргiзуi туралы хаттамалардыѕ кґшiрмелерi;
10) егер бар болса, аудиттелетiн субъектiнiѕ ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы баєдарламасы;
11) апатты жаєдайлардыѕ алдын алу жјне олардыѕ зардаптарын жою жґнiндегi iс-шаралар жоспары;
12) ќабылданєан толыќтырулармен ќоса, аудиттелетiн субъектiнiѕ ќоршаєан ортаєа јсер етуiн баєалау;
13) шыєарындыларды, тґгiндiлердi тїгендеу жґнiндегi аєымдаєы кезеѕдегi есеп;
14) жол берiлетiн шектi шыєарындылар мен тґгiндiлердiѕ, ќалдыќтарды орналастырудыѕ аєымдаєы кезеѕде ќолданыста болатын нормативтерiнiѕ жобалары;
15) субъект ќызметiнiѕ экологиялыќ-экономикалыќ аспектiлерi туралы деректер;
16) бўєан дейiнгi экологиялыќ аудиторлыќ есептердiѕ кґшiрмелерi;
17) аудиттелетiн субъектiнiѕ јсерi болатын аудандаєы мемлекеттiк экологиялыќ мониторингтiѕ деректерi;
18) аудиттелетiн субъектiнiѕ ќызметiне байланысты азаматтардыѕ жјне ќоєамдыќ бiрлестiктердiѕ ґтiнiштерi туралы мјлiметтер кiредi.
5. Аудиттелетiн субъектiнi ќарап тексеру жјне оныѕ ќызметкерлерiне сауал жїргiзу ќўжаттаманыѕ аудиттелетiн субъектiнiѕ наќты жай-кїйiне сјйкес келуiн баєалау, аудиттелетiн субъект мамандарыныѕ бiлiктiлiгiн айќындау, аудиттелетiн субъект ќызметiнiѕ тиiмдiлiгiн жаќсарту їшiн ўсыныстар јзiрлеу маќсатында жїргiзiледi.
6. Ќарап тексеру барысында:
1) аудиттелетiн субъектiнiѕ жоспар-схемаєа жјне жалпы технологиялыќ сипаттамаєа сјйкес келуi;
2) аудиттелетiн субъектiнiѕ ќўжаттамасында ќоршаєан ортаєа јсер ету кґздерi кґрсетiлуiнiѕ толымдылыєы;
3) аудиттелетiн субъектiнiѕ ыќтимал јсер ету аумаєыныѕ жай-кїйi;
4) ќоршаєан ортаєа ыќтимал јсер ету туралы ќўжаттамаєа енгiзiлмеген мјн-жайлардыѕ болуы;
5) ґндiрiстiк объектiлерде есепке алу жјне ґзге де ќажеттi ќўжаттаманыѕ болуы мен толымдылыєы;
6) объектiнi пайдалану процесiнде ќоршаєан ортаны ќорєау жґнiндегi техникалыќ талаптардыѕ саќталуы;
7) ґндiрiстiк экологиялыќ баќылауды жїргiзуге ќойылатын талаптардыѕ саќталуы аныќталуєа тиiс.
7. Аудиттелетiн субъектiнiѕ ќызметкерлерiнe сауал ќою барысында:
1) ќоршаєан ортаны ќорєау їшiн мјнi бар мјселелер бойынша ќызметкерлердiѕ бiлiктiлiк деѕгейi;
2) есептiлiк ќўжаттаманы жїргiзудiѕ объективтi болуын растау їшiн ќажеттi аќпарат;
3) ќоршаєан ортаны ќорєау жґнiндегi нормативтiк ќўќыќтыќ актiлер талаптарыныѕ бўзылу жаєдайлары жјне оларды болдырмау жґнiндегi шаралар туралы мјлiметтер;
4) аудиттелетiн субъектiнiѕ болашаќта шаруашылыќ жјне ґзге де ќызметтi одан јрi жїзеге асыруы кезiнде экологиялыќ талаптардыѕ бўзылу ыќтималдыєы;
5) ќоршаєан ортаны ќорєауды жетiлдiру жґнiндегi инженерлiк бастамалардыѕ болуы аныќталуєа тиiс.
8. Арнайы зерттеулердi экологиялыќ аудиторлар мен экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдар мынадай жаєдайда:
1) ґндiрiстiк экологиялыќ баќылауды жїргiзу жґнiндегi есептiлiктi растау ќажет болєанда;
2) ќоршаєан ортаєа јсердiѕ ќўжаттамаєа енгiзiлмеген кґздерi аныќталєанда;
3) аудиттелетiн субъектi ќызметiнiѕ ќоршаєан ортаєа жјне халыќтыѕ денсаулыќ жаєдайына терiс јсер ету салдарлары туралы мјн-жайлар болєанда жїргiзедi.
9. Ќажет болєанда, зерттеулер:
1) шыєарындылар (тґгiндiлер) кґздерiнде жїргiзiлетiн ґлшеулердi, ќалдыќтар їлгiлерiн зерттеудi;
2) аудиттелетiн субъектiнiѕ ыќпалды јсер ету аймаєында ќоршаєан ортаныѕ ластануын ґлшеулердi;
3) аудиттелетiн субъектiнiѕ ыќпалды јсер ету аймаєында ґсiмдiктердiѕ, жануарлар дїниесiнiѕ, экожїйелердiѕ жјне халыќ денсаулыєыныѕ жай-кїйiн зерделеудi ќамтиды.
10. Арнайы зерттеулердi жїргiзу їшiн ќоршаєан ортаныѕ жай-кїйiн айќындайтын аккредиттелген зертханалар тартылуєа тиiс.
11. Аудиттелетiн субъектiнiѕ экологиялыќ тјуекелдерiн айќындау:
1) ќўжаттама мен есептердiѕ байќалатын аєымдаєы жай-кїйге сјйкестiгiн талдау;
2) аудиттелетiн субъект ќызметiнiѕ ґсiмдiктерге, жануарлар дїниесiне, экожїйелерге жјне халыќ денсаулыєыныѕ жай-кїйiне ыќтимал салдарларын баєалау, соныѕ iшiнде ќоршаєан орта сапасыныѕ бўзылуынан туындаєан аурулар мен ґлiм-жiтiм жаєдайларын талдау;
3) ќоршаєан орта їшiн терiс салдарларєа јкеп соєуы мїмкiн аудиттелетiн субъектiдегi авариялыќ жаєдайлардыѕ ыќтималдылыєын немесе технологиялыќ регламенттен ґзге де ауытќуларды айќындау жолымен жїргiзiледi.
12. Аудиттелетiн субъектiнiѕ экологиялыќ ќауiпсiздiгi деѕгейiн арттыру жґнiндегi ўсыныстарды јзiрлеу:
1) осы сияќты объектiлер їшiн пайдаланылатын еѕ їздiк ќолжетiмдi технологияларды;
2) ќоршаєан ортаны ќорєауды басќару жїйесiн жаќсарту жґнiндегi ыќтимал шараларды;
3) ґндiрiстiк экологиялыќ баќылауды жетiлдiру тјсiлдерiн;
4) экологиялыќ нормативтер мен талаптарды ґзгерту жґнiндегi ўсыныстарды зерделеу негiзiнде жїргiзiледi.

83-бап. Мiндеттi экологиялыќ аудиттi жїргiзу туралы
шешiм

1. Мiндеттi экологиялыќ аудиттi жїргiзу туралы шешiмдi ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган осы Кодекстiѕ 81-бабыныѕ 2-тармаєында кґзделген мјн-жайлар белгiленген кезден бастап бiр ай мерзiм iшiнде ќабылдайды.
2. Мiндеттi аудит жїргiзу туралы шешiм мiндеттi экологиялыќ аудит туралы ќорытынды тїрiнде ресiмделедi.
3. Мiндеттi экологиялыќ аудит туралы ќорытындыныѕ нысанын ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган бекiтедi.
4. Ќорытындыда:
1) аудиттелетiн субъектiнiѕ тегi, аты, јкесiнiѕ аты немесе толыќ атауы;
2) аудиттелетiн субъектiнiѕ орналасќан жерi;
3) аудиттелетiн субъектiнiѕ шаруашылыќ жјне ґзге де ќызметiмен байланысты ќоршаєан орта їшiн ыќтимал тјуекелдердiѕ сипаты;
4) мiндеттi экологиялыќ аудиттi жїргiзуге негiз;
5) мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ ќорытындысын ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi органєа табыс ету мерзiмi кґрсетiлуге тиiс.
5. Мiндеттi экологиялыќ аудит туралы ќорытынды аудиттелетiн субъектiнiѕ басшысына жолданады.

84-бап. Мiндеттi экологиялыќ аудиттi жїргiзудiѕ
ерекшелiктерi

1. Мiндеттi экологиялыќ аудит аудиттелетiн субъект мiндеттi экологиялыќ аудит туралы ќорытындыны алєан кезден бастап алты айдан аспайтын мерзiмде жїргiзiледi.
2. Экологиялыќ аудитор немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйым аудит жїргiзудiѕ жоспарын јзiрлеу їшiн мiндеттi экологиялыќ аудит туралы ќорытындымен, аудиттi жїргiзу негiздемесiмен, аудиттелетiн субъектiге тјн экологиялыќ проблемалармен жјне ґзге де аспектiлермен танысады.

85-бап. Экологиялыќ аудиторлыќ есептерге ќойылатын
талаптар

1. Экологиялыќ аудиторлыќ есеп мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ нјтижелерi бойынша:
1) экологиялыќ аудитордыѕ жјне экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ ќўќыќтылыєын растайтын мјлiметтердi;
2) аудиттелетiн субъект туралы жалпы аќпаратты;
3) экологиялыќ аудиттi жїргiзу негiздемесiн;
4) экологиялыќ аудиттi жїргiзудiѕ жоспарын;
5) жинаќталєан аќпарат тiзбесiн жјне оєан шолуды;
6) аудиттелетiн субъектiнi ќарап тексеру жјне оныѕ ќызметкерлерiне сауал ќою нјтижелерiн;
7) арнайы зерттеулердiѕ нјтижелерiн;
8) экологиялыќ тјуекелдердi баєалауды (сандыќ жјне сапалыќ тўрєыдан);
9) экологиялыќ ќауiпсiздiктi арттыру жґнiндегi ўсынымдар тiзбесiн;
10) аудиттелетiн субъектiнiѕ ќоршаєан орта їшiн ќауiпсiздiк дјрежесi, аныќталєан жолсыздыќтар, ќоршаєан ортаны ќорєау жґнiндегi ќўжаттама мен есептілікті жїргiзудiѕ дўрыстыєы туралы тўжырымдарды ќамтуєа тиіс.
2. Бастамашылыќ экологиялыќ аудит есебiнiѕ нысаны экологиялыќ аудиттi жїргiзуге арналєан шартта белгiленедi.
3. Бастамашылыќ экологиялыќ аудиттiѕ есебi ќўпия болып табылады. Бастамашыл экологиялыќ аудиттiѕ есебiндегi мјлiметтердi жария ету ќўќыєына аудиттелетiн субъeкт єана ие болады.

86-бап. Мiндеттi экологиялыќ аудит есебiн ќарау тјртiбi

1. Мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ нјтижелерi бойынша экологиялыќ аудиторлыќ есептi экологиялыќ аудитор немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйым бiр мезгiлде ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi органєа жјне аудиттелетiн субъектiнiѕ басшысына жiбередi.
2. Мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ нјтижелерiн аудиттелетiн субъект Ќазаќстан Республикасы экологиялыќ заѕнамасыныѕ талаптарын саќтау, ќоршаєан ортаєа ќызметтiѕ терiс салдарларын азайту жјне ќоршаєан ортаєа залал келтiрудiѕ алдын алу, экологиялыќ есептiлiктiѕ дўрыстыєын ќамтамасыз ету жґнiндегi шараларды ќабылдау їшiн пайдаланады.
3. Мiндеттi экологиялыќ аудит барысында аудиттелетiн субъектiлердiѕ экологиялыќ есептiлiгiнде дўрыс емес фактiлер аныќталєан жаєдайда, аудиттелетiн субъект экологиялыќ аудиторлыќ есептi алєан кїннен бастап бiр айдан кешiктiрмей ґзiнiѕ есептiлiгiн экологиялыќ аудит ўсынымдарына сјйкес келтiруге, Ќазаќстан Республикасыныѕ экологиялыќ заѕнамасын саќтау жґнiндегi ґзге де шараларды ќолдануєа жјне бўл туралы ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi органды хабардар етуге тиiс.
4. Ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ нјтижелерi бойынша экологиялыќ аудиторлыќ есептi алєан кїннен бастап бiр ай мерзiмде оны ќарауєа мiндеттi.
5. Мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ нјтижелерiн ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган аудиттелетiн субъектiнiѕ экологиялыќ талаптарды жјне ќоршаєан орта сапасыныѕ нормативтерiн саќтауы туралы дўрыс аќпарат алу їшiн пайдаланады.
6. Мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ экологиялыќ аудиторлыќ есебiн ќараудыѕ нјтижелерi бойынша ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi орган:
1) аудиттелетiн субъектiнiѕ ќызметiн тоќтата тўру туралы талап ќою арќылы сотќа жїгiнуге;
2) экологиялыќ рўќсат талаптарына ґзгерiстер енгiзуге немесе табиєи ресурстарды пайдалану жјне алып ќою, ќоршаєан ортаєа эмиссияларєа рўќсат шарттарыныѕ (келiсiмшарттардыѕ) жјне табиєат пайдалануєа ґзге де рўќсаттардыѕ талаптарын ґзгерту туралы ўсыныспен арнайы ујкiлеттi мемлекеттiк органдарєа жїгiнуге;
3) ґндiрiстiк экологиялыќ баќылау баєдарламасына ґзгерiстер енгiзу ўсынымдарын беруге ќўќылы.
7. Мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ экологиялыќ аудиторлыќ есебi бойынша туындайтын даулар Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгiленген тјртiппен шешiледi.
Ескерту. 86-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2008.12.04 N 97-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.

87-бап. Экологиялыќ аудитор

1. Ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы жўмыстарды орындауєа жјне ќызметтер кґрсетуге лицензия алєан жеке тўлєа экологиялыќ аудитор болып табылады.
2. Экологиялыќ аудитор экологиялыќ аудиторлыќ ќызметтi дара кјсiпкер немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ ќызметкерi ретiнде жїзеге асыруєа ќўќылы.

88-бап. Экологиялыќ аудиторлыќ ўйым

1. Экологиялыќ аудиторлыќ ўйым - жауапкершiлiгi шектеулi серіктестіктіѕ ўйымдыќ-ќўќыќтыќ нысанында ќўрылєан жјне ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы жўмыстарды орындауєа жјне ќызметтер кґрсетуге лицензия алєан коммерциялыќ ўйым.
2. Шетелдiк экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдар Ќазаќстан Республикасында экологиялыќ аудиторлыќ ќызметтi тиiстi экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдарды - Ќазаќстан Республикасыныѕ резиденттерiн ќўрєан кезде єана жїзеге асыра алады.
3. Экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ ќўрамындаєы экологиялыќ аудиторлардыѕ саны їш адамнан кем болмауєа тиiс.

89-бап. Экологиялыќ аудиторлар палатасы

1. Экологиялыќ аудиторлар палатасы экологиялыќ аудиторлар мен экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдардыѕ ќўќыќтарын ќорєау жјне мемлекеттiк органдарда олардыѕ заѕды мїдделерiн бiлдiру їшiн ќўрылады.
Экологиялыќ аудиторлар палатасы ґз мїшелерiнiѕ жалпы жиналысында бекiтiлген жарєыныѕ негiзiнде жўмыс iстейтiн жјне мїшелiк жарналар мен Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында тыйым салынбаєан ґзге де кґздер есебiнен ќаржыландырылатын коммерциялыќ емес, тјуелсiз, кјсiби жјне ґзiн-ґзi басќаратын ўйым болып табылады.
2. Экологиялыќ аудиторлар палатасы экологиялыќ аудиторлар мен экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдардыѕ ќызметiн реттейдi, халыќаралыќ тјжiрибе негiзiнде Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасына сјйкес экологиялыќ аудит стандарттарын јзiрлейдi.

90-бап. Экологиялыќ аудиторлардыѕ жјне экологиялыќ
аудиторлыќ ўйымдардыѕ ќўќыќтары

Экологиялыќ аудиторлар мен экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдар:
1) экологиялыќ аудиттi жїргiзудiѕ јдiстерiн дербес айќындауєа;
2) экологиялыќ аудиттi жїргiзуге арналєан шарттыѕ талаптарын орындау їшiн ќажеттi ќўжаттаманы алуєа жјне тексеруге;
3) экологиялыќ аудиттi жїргiзуге ќатысуєа осы Кодекстiѕ 92-бабында кґрсетiлген адамдардан басќа јртїрлi кјсiп мамандарын шарттыќ негiзде тартуєа;
4) аудиттелетiн субъект экологиялыќ аудиттi жїргiзуге арналєан шарттыѕ талаптарын бўзєан жаєдайда, экологиялыќ аудиттi жїргiзуден не экологиялыќ аудиторлыќ есептi беруден бас тартуєа ќўќылы.

91-бап. Экологиялыќ аудиторлардыѕ жјне экологиялыќ
аудиторлыќ ўйымдардыѕ мiндеттерi

Экологиялыќ аудиторлар мен экологиялыќ аудиторлыќ ўйымдар:
1) осы Кодекстiѕ 92-бабында кґрсетiлген мјн-жайлардыѕ салдарынан экологиялыќ аудиттi жїргiзудiѕ мїмкiн еместiгi жґнiнде хабарлауєа;
2) аудиттелетiн субъектiден алынєан, сондай-аќ экологиялыќ аудиттi жїргiзу процесiнде жасалєан ќўжаттардыѕ саќталуын ќамтамасыз етуге;
3) аудиттелетiн субъектiге экологиялыќ аудит нјтижесiнде ќўжаттардыѕ Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында белгiленген талаптарєа сай келмеуiнiѕ аныќталєаны туралы хабарлауєа;
4) экологиялыќ аудиторлыќ есептердiѕ, сондай-аќ экологиялыќ аудиттi жїргiзу кезiнде алынєан жјне коммерциялыќ немесе заѕмен ќорєалатын ґзге де ќўпия болып табылатын мјлiметтердiѕ ќўпиялылыєын саќтауєа;
5) ќоршаєан ортаны ќорєау саласындаєы ујкiлеттi органєа мiндеттi экологиялыќ аудит нјтижесiнде аныќталєан Ќазаќстан Республикасы экологиялыќ заѕнамасыныѕ бўзылуы жґнiнде хабарлауєа;
6) экологиялыќ аудиттi жїргiзуге арналєан шарт бойынша мiндеттемелерден туындайтын ґзге де талаптарды орындауєа мiндеттi.

92-бап. Экологиялыќ аудиттi жїргiзу ќўќыєын шектеу

Экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ немесе экологиялыќ аудитордыѕ:
1) осы экологиялыќ аудиторлыќ ўйым немесе экологиялыќ аудитор ґзiнiѕ ќатысушысы, кредиторы болып табылатын тапсырыс берушiлерге;
2) орындаушылары аудиттелетiн субъектiмен еѕбек ќатынастарында тўратын немесе оныѕ лауазымды адамдарыныѕ, сондай-аќ аудиттелетiн субъектi акцияларыныѕ он жјне одан да кґп процентiн (немесе жарєылыќ капиталєа ќатысу їлесiн) иеленген акционердiѕ (ќатысушыныѕ) жаќын туыстары немесе жекжаттары болып табылатын жаєдайда;
3) орындаушыларыныѕ аудиттелетiн субъектiде жеке мїлiктiк мїдделерi бар болса;
4) егер, экологиялыќ аудит жїргiзу жґнiндегi мiндеттемелердi ќоспаєанда, экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ немесе экологиялыќ аудитордыѕ аудиттелетiн субъектi алдында немесе аудиттелетiн субъектiнiѕ олардыѕ алдында аќшалай мiндеттемелерi болса, экологиялыќ аудит жїргiзуiне тыйым салынады.

93-бап. Аудиттелетiн субъектiнiѕ ќўќыќтары мен
мiндеттерi

1. Аудиттелетiн субъект:
1) экологиялыќ аудиторды немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымды таѕдау туралы шешiмдi дербес ќабылдауєа;
2) экологиялыќ аудитордан немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымнан экологиялыќ аудиттi жїргiзуге ќатысты Ќазаќстан Республикасы заѕнамасыныѕ талаптары туралы егжей-тегжейлi аќпарат алуєа;
3) экологиялыќ аудитордыѕ немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымныѕ ескертпелерi мен ќорытындыларына негiз болєан нормативтiк ќўќыќтыќ актiлермен танысуєа;
4) экологиялыќ аудитордан немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымнан экологиялыќ есептiлiктiѕ жјне ґзге де ќўжаттардыѕ Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасына сјйкессiздiгi аныќталєан жайлар туралы ўсыныстар, аќпарат алуєа;
5) экологиялыќ аудитор немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйым экологиялыќ аудиттi жїргiзу шартыныѕ талаптарын бўзєан жаєдайда олардыѕ ќызмет кґрсетуiнен бас тартуєа ќўќылы.
2. Аудиттелетiн субъект:
1) мiндеттi экологиялыќ аудиттiѕ жїргiзiлуiн ўйымдастыруєа;
2) экологиялыќ аудиттi уаќтылы јрi сапалы жїргiзу їшiн экологиялыќ аудиторєа немесе экологиялыќ аудиторлыќ ўйымєа жаєдай жасауєа;
3) экологиялыќ аудиттi жїргi